ELAZ.İNFO xəbər verir ki, ABŞ Prezidenti Donald Trampın Luiziana qubernatoru Ceff Lendrini Qrenlandiya üzrə xüsusi elçisi təyin etməsi Danimarka və Qrenlandiyada Vaşinqtonun ada planları ilə bağlı narahatlıqlar yaradıb.
Tramp dəfələrlə Danimarka hakimiyyəti altında olan muxtar bölgə olan Qrenlandiyanın təhlükəsizlik səbəblərini və adanın zəngin mineral ehtiyatlarına olan marağını əsas gətirərək ABŞ-ın bir hissəsinə çevrilməli olduğunu bildirib.
Dünən Tramp sosial media platforması Truth Social-da yazıb ki, “Ceff Qrenlandiyanın milli təhlükəsizliyimiz üçün nə qədər vacib olduğunu başa düşür və ölkəmizin, müttəfiqlərimizin və hətta dünyanın təhlükəsizliyi, təhlükəsizliyi və yaşaması üçün qətiyyətlə müdafiə edəcək”.
Məlumat üçün bildirək ki, 2024-cü ilin yanvar ayında Luiziana qubernatoru vəzifəsinə başlayan Ceff Lendri X sosial media platformasında verdiyi açıqlamada Trampa təşəkkür edib.
Lendri yazıb ki, “Qrenlandiyanı ABŞ-ın bir hissəsi etmək üçün bu könüllü vəzifədə xidmət etmək şərəfdir. Bu, Luiziana qubernatoru kimi mənim mövqeyimə heç bir şəkildə təsir etmir!”
DANİMARKA REAKSİYA VERDİ
Bundan sonra Danimarka xarici işlər naziri Lars Lokke Rasmussen ABŞ-ın Kopenhagendəki səfirini bu gün nazirliyə çağıracağını açıqladı.
AFP-nin məlumatına görə, Rasmussen xüsusilə Landrinin Trampın Qrenlandiyanı ilhaq etmək məqsədini dəstəkləməsindən narahatlığını vurğulayıb.
Danish TV 2-yə danışan Rasmussen deyib ki, “Bu xüsusi elçi təyinatından. Xüsusilə də tamamilə qəbuledilməz hesab etdiyimiz açıqlamalarından dərin narahatam.”
Röyters-ə verdiyi əvvəlki açıqlamada Rasmussen demişdi ki, “Biz ABŞ da daxil olmaqla hər kəsin Danimarka Krallığının ərazi bütövlüyünə hörmət etməsini tələb edirik.”
“BİZ ÖZ GƏLƏCƏYİMİZƏ QƏRAR VERİRİK”
Qrenlandiyanın Baş naziri Jens-Frederik Nilsen də təyinatın ölkəsi üçün heç bir məna kəsb etmədiyini bildirmişdi.
Facebook-da dərc olunan mesajda Nilsen yazıb ki, “ABŞ prezidentindən yeni bir açıqlama ilə yenidən oyandıq. Bu, böyük bir şey kimi görünə bilər, amma bizim üçün heç nəyi dəyişmir. Biz öz gələcəyimizə qərar veririk. Qrenlandiya bizim ölkəmizdir.”
Danimarka parlamentinin Qrenlandiyalı üzvü Aaja Chemnitz ABŞ-a səfir təyinatının özlüyündə problem olmadığını, əsl problemin bu səfirə verilən vəzifə olduğunu söylədi.
Chemnitz söyləyib ki, “Problem ondadır ki, ona Qrenlandiyanı ələ keçirmək və ya Qrenlandiyanı ABŞ-ın bir hissəsi etmək tapşırığı verilib və Qrenlandiyada belə bir istək yoxdur.”
QRENLANDİYA NƏ ÜÇÜN VACİBDİR?
Təxminən 57.000 nəfərin yaşadığı keçmiş Danimarka koloniyası olan Qrenlandiyanın 2009-cu ildən bəri Danimarkadan müstəqilliyini elan etmək hüququ var.
İqtisadiyyatı əsasən balıqçılıqdan və Kopenhagendən alınan subsidiyalardan asılıdır və Avropa ilə Şimali Amerika arasında ən qısa yolda strateji mövqe tutur. Bu, onu ABŞ-ın ballistik raketdən müdafiə sistemi üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.
İqlim dəyişikliyinin Arktikada yeni dəniz yolları açması, ABŞ, Çin və Rusiyanın marağının artması ilə Qrenlandiyanın yerləşməsi Rusiya ilə ABŞ arasında raketlər üçün ən qısa yolu təmin edir.
Onu da bildirim ki, Tramp administrasiyası dövründə gərginliyi azaltmaq üçün ABŞ 2020-ci ilin iyun ayında Qrenlandiyanın paytaxtı Nuukda konsulluq açıb.
İlahə BAYINDIR
