“Volqa” QAZ-21 Sovet avtomobil sənayesinin əfsanəvi və ən tanınmış modellərindən biridir. Bu avtomobil Qorki Avtomobil Zavodunda (QAZ) istehsal olunub və SSRİ-də orta sinif minik avtomobillərinin simvolu olub.
İstehsal illəri və modelləri
QAZ-21 “Volqa” avtomobilləri oktyabr 1956-cı ildən 1970-ci ilə qədər istehsal edilib. İstehsal illərinə görə əsasən üç “seriya” (buraxılış) fərqləndirilir:
Birinci buraxılış (1956-1958): Bəzən “ulduzlu” Volqa adlandırılır, çünki radiator barmaqlığında mərkəzində bir ulduz təsviri var idi.
İkinci buraxılış (1959-1962): “Köpekbalığı ağzı” ləqəbi ilə tanınır, radiator barmaqlığı şaquli xətlərlə fərqlənirdi.
Üçüncü buraxılış (1962-1970): “Balina bığları” kimi tanınan bu versiyanın radiator barmaqlığı daha yığcam və üfüqi xətlərə malik idi. Bu, ən geniş yayılmış seriya olub.
Texniki xüsusiyyətləri
Kuzov növü: Əsasən 5 yerlik sedan. Həmçinin, bəzi modifikasiyaları (məsələn, QAZ-22) universal kuzovda da istehsal edilib.
Mühərrik: QAZ-21 əsasən 2.445 litr (2.5 litrə yaxın) həcmli benzin mühərrikləri ilə təchiz olunurdu. Gücü modifikasiyadan asılı olaraq 65 at gücündən 80 at gücünə qədər dəyişirdi. Erkən modellərdə QAZ-69-dan götürülmüş aşağı klapanlı mühərriklərdən də istifadə olunub.
Transmissiya: Əsasən mexaniki transmissiya (3 pilləli) ilə təchiz olunurdu. Avtomobil sənayesi tarixində ilk dəfə olaraq, 1957-1958-ci illərdə bəzi QAZ-21 modelləri hidromexaniki avtomatik transmissiya ilə də komplektləşdirilmişdi, lakin bu, çox məhdud sayda idi.
Ötürücü: Arxa ötürücülü idi.
Sürət: Maksimal sürəti təxminən 130 km/saat idi.
Çəkisi: Quru çəkisi təxminən 1360 kq idi.
Ölçülər: Uzunluğu 4810 mm, eni 1800 mm, hündürlüyü 1610 mm idi. Təkər bazası 2700 mm idi.
Yanacaq sərfiyyatı: Qarışıq dövrdə təxminən 13.5 litr/100 km yanacaq sərf edirdi.
Əhəmiyyəti və mirası
QAZ-21 “Volqa” öz dövrü üçün müasir, rahat və etibarlı avtomobil sayılırdı. O, geniş salonu, yüksək klirensi və möhkəm konstruksiyası sayəsində SSRİ-nin yolları üçün ideal idi. Həm dövlət qurumları (taksi, milis, təcili yardım), həm də şəxsi sahibkarlar arasında populyarlıq qazanmışdı. Bu avtomobil Sovet cəmiyyətində prestij və müəyyən status simvolu idi. Hazırda isə kolleksiyaçılar arasında yüksək dəyəri olan klassik bir avtomobildir.
QAZ-21 “Volqa”nı alan tanınmış şəxslər:
QAZ-21 “Volqa”ya sahib olan və ya onunla sıx bağlı olan ən məşhur insanlar bunlardır:
- Vladimir Putin: Rusiyanın indiki prezidentinin müxtəlif illərinə aid bir neçə QAZ-21 “Volqa”sı var. Hətta onlardan biri Corc Buş-kiçiklə səfər zamanı istifadə olunub.
- Yuri Qaqarin: Planetin ilk kosmonavtı QAZ-21-ə sahib idi. Bu, belə bir əhəmiyyətli tarixi fiqurla əlaqəsi sayəsində ən tanınmış “Volqa”lardan biridir. Onun qara rəngli kuzovu və mavi salonu olan bir modeli var idi.
- Vladimir Vısotski: Məşhur sovet şairi, aktyoru və bardı bəzi məlumatlara görə, 1967-ci ildə ilk avtomobili olaraq QAZ-21 alıb.
- İnnokenti Smoktunovski: “Avtomobildən qorx” filmində Yuri Detoçkin rolunu oynayan bu kult aktyor, çəkilişlərdən sonra özünə QAZ-21 alıb.
- Yuri Nikulin: Məşhur sirk və kino artisti, genişliyinə görə QAZ-22 (QAZ-21-in modifikasiyası) universalını üstün tuturdu.
- Roma Papası XXIII İohann: Bildirilir ki, onun da QAZ-21 “Volqa”sı olub.
- Leonid Brejnev: Baxmayaraq ki, onun bütöv bir nümayəndəlik avtomobil parkı var idi, QAZ-22 universalının (QAZ-21 bazasında) tam ötürücülü modifikasiyalarından biri onun ov yerlərində istifadə olunurdu.
Bu adlar QAZ-21-i sadəcə bir avtomobil deyil, görkəmli şəxsiyyətlərlə əlaqəli mədəni və tarixi irsin bir hissəsinə çevirib.
Cənab Putin və məşhurlar bəlkə bu səbəbdən volqanı seçib?
Əlbəttə, buyurun, azərbaycan dilində:
QAZ-21 “Volqa” Avtomobili Niyə “Volqa” Adlandırıldı?
QAZ-21 avtomobili Rusiyanın ən məşhur və əhəmiyyətli çaylarından biri olan Volqa çayının şərəfinə “Volqa” adlandırıldı.
Belə bir adın seçilməsi Sovet avtomobil sənayesi üçün olduqca məntiqli və simvolik idi:
- Milli Simvol: Volqa – Rusiyanın simvolu olan güclü və uzun bir çaydır. Avtomobili bu cür bir çayın şərəfinə adlandırmaqla, yaradıcılar onun miqyasını, etibarlılığını və ölkə üçün əhəmiyyətini vurğulayır.
- Vərəsəlik: QAZ-21 “Pobeda” (Qələbə) modelinin davamçısı idi. “Volqa” adı yeni bir mərhələni simvolizə edir, lakin eyni zamanda müəyyən bir “Rusiyalıq” və tanınma qorunurdu.
- Müsbət İmic: Çay hərəkət, genişlik, güc və bərəkətlə əlaqələndirilir ki, bu da yeni avtomobil üçün müsbət imic yaradırdı.
Qeyd etmək maraqlıdır ki, əvvəlcə model zavod indeksi QAZ-M-21 olaraq adlandırılırdı. “-M-” əlavəsi Qorki Avtomobil Zavodunun (QAZ) adını daşıdığı Vyaçeslav Molotova aid idi. Lakin 1957-ci ildə Molotovun karyerası tənəzzülə uğradıqdan sonra, avtomobilin adından “-M-” əlavəsi tədricən çıxarıldı və 1965-ci ildən etibarən o, sadəcə QAZ-21 “Volqa” kimi tanınmağa başlandı.
Ruslan MƏMMƏDOV
