Dostluq və Fikir Mübadiləsi
Fikir azadlığı və açıq müzakirə hər bir demokratik cəmiyyətin əsas dayaqlarıdır. Fərqli düşüncələrin sərbəst ifadəsi yalnız şəxsi inkişafı deyil, həm də ictimai tərəqqini təmin edir. Ancaq bəzən fərdlərin mövqeləri ümumi milli mənafeyə zidd ola bilər. Bu halda dostluq, şəxsi əlaqələr və ictimai məsuliyyət arasında balansın necə qorunması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Dostluq münasibətləri hörmət, etibar və anlayış üzərində qurulur. Bu müstəvidə fikir ayrılıqları münasibətlərin dağılması üçün deyil, qarşılıqlı öyrənmə fürsəti kimi qəbul edilməlidir. Lakin dostluq şəxsi münasibətdir, ictimai məsuliyyət isə daha genişdir. Burada əsas prinsip belədir:
Şəxsi dostluqda hörmət və empatiya qorunmalıdır.
İctimai müzakirədə isə milli maraqlara zidd fikirlər açıq şəkildə tənqid olunmalıdır.
Bir şəxsin siyasi baxışları əgər cəmiyyətin gələcəyini yanlış istiqamətə yönəldirsə, həmin baxışların ictimai şəkildə müzakirə olunması zəruridir. Burada diqqət edilməli məqamlar:
Şəxsin özünü deyil, fikrini tənqid etmək. Hücum xarakterli ifadələrdən uzaq durmaq.
Arqumentlərlə danışmaq. Faktlar və nəticələr göstərilməlidir.
Milli maraqlar prizmasından yanaşmaq. Tənqidin əsas məqsədi şəxsi deyil, ümumi milli istiqaməti qorumaqdır.
Misal: Güney Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatı
Güney Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatında son illərdə bəzi milli fəalların İran adlı fars-molla işğalçı rejiminin nümayəndəsi – qondarma prezident Pezeşkiyanı dəstəkləməsi müşahidə olunur.
Bu mövqe bir neçə baxımdan təhlükəli görünür:
Milli hərəkatın istiqamətini təhrif edir. İstiqlal və azadlıq hərəkatı rejimin davamçılarını legitimləşdirə bilməz.
Xəyanət kimi qəbul olunur. Çünki xalqın qanı bahasına formalaşmış milli ideallara qarşı çıxmaq, rejimə dayaq olmaq deməkdir.
Güvən böhranı yaradır. Xalq arasında hərəkatın prinsiplərinə inamsızlıq formalaşdırır.
Siyasi mübarizədə fikir müxtəlifliyi təbii və faydalıdır, lakin milli maraqları sarsıdan, müstəqillik və azadlıq ideallarını təhrif edən baxışlara susmaq olmaz. Bu kimi hallarda adların çəkilməsi və açıq tənqid edilməyi şəxsi hücum deyil, ictimai məsuliyyətin bir parçasıdır.
Dostluqda fərqli baxışlara hörmət mümkündür, amma ictimai mübarizədə millətin gələcəyini yanlış yola çəkən mövqelərə qarşı sükut – passiv xəyanətdir.
Rıza Qaraçay
Güney Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatçısı
