ELAZ.İNFO xəbər verir ki, bu gün Ümümdünya Allergiya ilə Mübarizə Gününüdür.
Allergiya orqanizmin hər hansı maddəyə qarşı yüksək həssaslığı, reaksiyasıdır. Allergiya dəridə səpkilər, ümumi zəiflik və selikli qişanın qıcıqlanması ilə özünü büruzə verə bilir. Həkimlərin bildirdiklərinə görə, hər 7 insandan biri allergiya xəstəliyindən əziyyət çəkir. Allergik xəstəliklərə pollinoz (bitkilərə qarşı həssaslıq), allergik rinit (məişət tozuna qarşı həssaslıq), bronxial astma, atopik bronxial astma, qida və dərman allergiyası aiddir.
Allergiya immun sisteminin normalda zərərsiz olan maddələrə qarşı həddindən artıq reaksiya verməsi nəticəsində yaranır. Bu maddələrə allergen deyilir. Allergiyanın yaranmasının dəqiq səbəbləri hələ tam məlum deyil, amma bir neçə əsas samirə onun yaranmasına təsir edir.
Allergiyanın yaranma səbəbləri:
1. İrsi meyl (genetik faktorlar)
- Əgər valideynlərdən biri və ya hər ikisi allergiyalıdırsa, uşaqda da allergiya olma ehtimalı artır.
- Ailədə astma, ekzema, saman zəyi (polinoz) və ya qida allergiyası olan varsa, bu risk daha da yüksəlir.
2. Zəifləmiş və ya həddindən artıq aktiv immun sistemi
- İmmun sistem normalda zərərli mikroorqanizmlərlə mübarizə aparır. Amma bəzən o, toz, polen və ya bəzi qidalar kimi zərərsiz maddələrə qarşı da reaksiya verir.
3. Ətraf mühit amilləri
- Havanın çirklənməsi, siqaret tüstüsü, kimyəvi maddələr və allergenlərlə tez-tez təmas immun sistemini həssaslaşdıra bilər.
- Uşaqlıqda çox steril (təmiz) mühitdə böyümək də bəzən allergiyaya səbəb olur (bu “higiyena hipotezi” adlanır).
4. Bəzi qidalar və dərmanlar
- İnsan orqanizmi müəyyən qidaları və ya dərmanları yad kimi qəbul edib allergik reaksiya verə bilər. Məsələn: yumurta, mmc, çərəzlər, penisillin.
5. Stress və hormonal dəyişikliklər
- Stress və hormon səviyyəsindəki dəyişikliklər immun sistemə təsir edərək allergik reaksiyaları tətikləyə bilər.
Günel GÜNTAC
