Bakı Daha “Ağıllı” Olur: Texnologiya Şəhərlərimizi Necə Xilas Edir?
ELAZ.İNFO xəbər verir ki, müasir şəhərlər sürətli urbanizasiya, nəqliyyat tıxacları, enerji istehlakı və tullantıların idarə edilməsi kimi ciddi problemlərlə üzləşir. Azərbaycanın paytaxtı Bakı da bu çağırışlardan kənarda qalmır. Bu problemlərin həlli üçün ölkəmiz “Ağıllı Şəhər” (Smart City) konsepsiyasına böyük önəm verir.
“Ağıllı Şəhər” layihələri texnologiya, xüsusilə də Əşyaların İnterneti (IoT) sensorları və Süni İntellektdən (Sİ) istifadə edərək şəhər xidmətlərini və infrastrukturunu daha effektiv, davamlı və vətəndaş yönümlü edir.
Ağıllı Şəhər”in Əsas Komponentləri
Bakıda və digər regional şəhərlərdə tətbiq edilən “Ağıllı Şəhər” həlləri bir neçə əsas sahəni əhatə edir:
1. Ağıllı Nəqliyyat Sistemi
- Tıxacların İdarə Edilməsi: Yollara yerləşdirilən sensorlar və Sİ alqoritmləri sayəsində nəqliyyat axını real vaxt rejimində monitorinq edilir. Bu, işıqforların avtomatik tənzimlənməsinə və tıxacların əhəmiyyətli dərəcədə azalmasına kömək edir.
- Ağıllı Dayanacaqlar: Sensorlar boş dayanacaq yerlərini müəyyən edir və məlumatları sürücülərə mobil tətbiqlər vasitəsilə çatdırır. Bu, vaxt itkisini və yanacaq sərfiyyatını azaldır.
2. Enerji və Kommunal Xidmətlərin Optimallaşdırılması
- Ağıllı Sayğaclar: Qaz və elektrik enerjisi sərfiyyatını dəqiq ölçür, itkiləri azaldır və istehlakçıları enerjiyə qənaət etməyə təşviq edir.
- Ağıllı İşıqlandırma: Küçə işıqları hava şəraitinə və ərazidəki hərəkətin sıxlığına görə öz parlaqlığını avtomatik tənzimləyir. Bu, elektrik enerjisinə 40%-ə qədər qənaət deməkdir.
3. Ekoloji Davamlılıq
- Havanın Monitorinqi: Şəhər ərazisinə yerləşdirilən keyfiyyət sensorları vasitəsilə havanın çirklənmə səviyyəsi davamlı olaraq ölçülür və kritik məlumatlar aidiyyatı qurumlara ötürülür.
- Ağıllı Tullantı İdarəçiliyi: Tullantı qablarına yerləşdirilən sensorlar onların doluluq səviyyəsini göstərir. Bu, yalnız dolu qabların toplanmasına imkan verir ki, bu da yanacaq sərfi və əməliyyat xərclərini optimallaşdırır.
İqtisadi Faydalar və İnvestisiya Potensialı
“Ağıllı Şəhər” həllərinin tətbiqi sadəcə rahatlıq deyil, həm də ciddi iqtisadi üstünlüklər yaradır:
- Xərcllərin Azalması: Enerji və əməliyyat xərclərinə qənaət dövlət büdcəsinə milyonlarla manat vəsaitə qənaət etməyə imkan verir.
- Yaşayış Keyfiyyətinin Yüksəlməsi: Tıxacların və çirklənmənin azalması vətəndaşların sağlamlığını və əhval-ruhiyyəsini müsbət təsir edir.
- Yerli Startaplar üçün Platforma: Texnoloji infrastrukturun inkişafı yerli İT startapları üçün “Ağıllı Şəhər” həlləri yaratmaq baxımından böyük bir bazar açır.
Qarşıdakı hədəflər: Hökumətin rəqəmsal inkişaf strategiyasına görə, 2030-cu ilə qədər Azərbaycanın ən azı 3 böyük şəhərində əsas kommunal xidmətlərin 70%-inin “Ağıllı Şəhər” texnologiyaları ilə idarə edilməsi planlaşdırılır.
Bakı və regionlarımız “Ağıllı Şəhər” modelinə keçdikcə, biz yalnız texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş bir ölkə deyil, həm də ətraf mühitə həssas və davamlı gələcək qurmuş oluruq. Ən əsası isə, bu layihələr vətəndaşların şəhər idarəçiliyində iştirakını artıraraq daha demokratik və şəffaf bir mühit yaradır
Ruslan MƏMMƏDOV
