ELAZ.İNFO xəbər verir ki, NASA-nın SOHO peyki Günəşdən atılan və Yerə doğru gedən nəhəng plazma buludunu aşkar edib.
Alimlər müəyyən ediblər ki, 1-2 sentyabr tarixləri arasında “adayəm” adlanan güclü günəş qasırğası Yerin maqnit sahəsinə təsir edəcək.
Bu hadisə şimal işıqlarını daha cənub enliklərində görünə bilər.
Həftə sonu günəşin ekvatoru yaxınlığında 4204 nömrəli günəş ləkəsi üç saatdan çox davam edən M sinifli güclü partlayış törədib.
Bu partlayış koronal kütləvi ejeksiyon (CME) kimi tanınan nəhəng plazma buludunu kosmosa atdı. NASA-nın SOHO peyki bu buludun birbaşa Yerə doğru yönəldiyini təsdiqləyib.
İKİ FIRTINA BİRLƏŞDİ
Sonrakı təhlillər, arxa-arxaya işə salınan iki ayrı CME-nin vahid kütləvi kütlədə birləşdiyini ortaya qoydu.
İkinci, daha böyük bulud birincini bürüdü və “adamyeyən CME” kimi tanınan daha böyük, xaotik plazma fırtınası yaratdı. Bu birləşmiş tufan Yer kürəsini sentyabrın 1-dən 2-nə keçən gecə vuracaq.
GEOMAQNETİK FIRTINA VƏ ŞİMAL İŞIQLARI
Toqquşmadan sonra Yerin maqnit sahəsi müvəqqəti olaraq zəifləyərək yüklü hissəciklərin atmosferin dərinliklərinə nüfuz etməyə və qaz molekullarını həyəcanlandırmağa imkan verəcək. Bu, şimal işıqlarının görünməsi ilə nəticələnəcək.
ABŞ Milli Atmosfer Administrasiyasının məlumatına görə, nəticədə yaranan geomaqnit qasırğası zirvəsində G2 (orta) və hətta G3 (güclü) səviyyəsinə çata bilər. Bu o deməkdir ki, şimal işıqları həmişəkindən daha cənubda görünəcək.
ARTAN GÜNƏŞ FƏALİYYƏTİ
“Adamyeyən” günəş fırtınaları nadir olsa da, son illərdə bir neçə dəfə baş verib. 2023-cü ilin dekabrında və 2024-cü ilin mayında baş verən güclü fırtınalar GPS sistemlərini sıradan çıxardı, auroraları bütün dünyada görünən etdi və milyardlarla dollar ziyana səbəb oldu.
Alimlər bu artımı təxminən hər 11 ildən bir baş verən Günəşin ən aktiv dövrü olan “günəş maksimumu” ilə əlaqələndirirlər. Mütəxəssislər bildirirlər ki, cari dövr başa çatmaq üzrə olsa da, Günəşin maqnit sahəsində qeyri-sabitlik səbəbindən yaxın aylarda güclü tufanlar gözlənilir.
İlahə BAYINDIR
