2023-cü ilin 1 yanvarından Netanyahunun yeni kabineti fəaliyyətə başladı. Güman edirəm ki, dərhal Ben-Qvirin rəhbərliyi altında fələstinlilərin məcburi köçürülməsi planı işlənməyə başlandı. 70 ilin təcrübəsi göstərmişdi ki, ənənəvi üsullardan istifadə etməklə fələstinliləri köçməyə məcbur etmək mümkün olmayacaq. Onlara qarşı elə dəhşətli zor tətbiq etmək lazımdır ki, qaçmaqdan başqa çarələri qalmasın. Lakin bunun üçün beynəlxalq ictimaiyyətdən bir növ “mandat” alınmalıdır, yəni dünya ictimaiyyəti İsrailin fələstinlilərə qarşı ən ağır zorakılığına da bəraət qazandırmalıdır. Bunun üçün isə “vəhşi”, “başkəsən”, “radikal dindar” fələstinliləri zalımlar, “əzabkeş”, “sivil”, “tolerant”, “demokrat” yəhudiləri məzlumlar kimi göstərmək lazım idi. Bu kontrast nə qədər qabarıq olsa, təbliğat bir o qədər effektiv olar. Əslində, plan təkcə Qəzza ilə məhdudlaşmamalı idi (bu haqda sonra).
Elə etmək lazım idi ki, fələstinlilər İsrailə hücum etmək imkanı qazansınlar. Lakin HƏMAS da bilir ki, İsrailə hücum etmək axmaqlıqdır. Onların bu əməliyyata başlaması üçün əminlikləri olmalıdır ki, sərhədə yaxınlaşmaq təhlükəli olmayacaq. Bu necə ola bilər?
1-ci hissədə qeyd etdiyim kimi, Fələstin müqavimət hərəkatının tərkibində Şin-Betin çoxsaylı agentləri var. Onlar hətta müqavimət hərəkatının rəhbərliyinə də sızıblar. Amma sərhədin hansısa hissəsinin söndürüldüyü haqda məlumatın İsrail agenti vasitəsilə HƏMAS rəhbərliyinə çatdırılmasına inanmıram. Əməliyyat planının tərtib edilməsi, ona uyğun dəstənin seçilməsi, müvafiq təchizatla təmin edilməsi, bu dəstənin belə mürəkkəb əməliyyat panı üzrə hərəkətinin gizli məşq edilməsi ən azı 2 ay çəkə bilər. Deməli, sərhədin açıq olacağı barədə azı 2 ay əvvəldən HƏMAS-da məlumat olub.
Hesab edirəm ki, İsrail bu planı Britaniya ilə birlikdə hazırlayıb. Ola bilər, ABŞ-ın da planın hazırlanmasında iştirakı olub, amma onun həlledici rolu olduğuna inanmıram. Niyə Britaniya (MI-6)?
Hər hansı şəxs HƏMAS-a sərhədlərdə boşluq barədə məlumat versəydi, təbii ki, HƏMAS rəhbərliyi onun bu məlumatı haradan əldə etdiyi ilə maraqlanmalı idi. Bu isə agentin ifşasına və HƏMAS-ın bunu tələ hesab etməsinə səbəb ola bilərdi. Deməli, məlumat elə yerdən ötürülməlidir ki, HƏMAS ona etibar edə bilsin.
XIX əsrdən indiyədək müsəlman şərqində, demək olar ki, bütün yeni islam təriqət, hərəkat və partiyalarının yaranmasında və ya inkişafında Britaniyanın rolu olub. HƏMAS (açılışı: İslam Müqavimət Hərəkatı) 1987-ci ildə sələfi ideologiyalı “Müsəlman qardaşları” hərəkatının (Misir) Fələstin bölməsinin bazasında yaradılıb. Britaniya kəşfiyyatının “Müsəlman qardaşları” ilə tarixən yaxşı əlaqələri olub. HƏMAS-ın güclənməsində İsrailin və Britaniyanın böyük rolu var. HƏMAS yaranan zaman Fələstində FƏTH-in (Fələstin Milli Qurtuluş Hərəkatı) rəhbərliyi altında 1-ci “İntifada” hərəkatı (1987-1991) gedirdi. “İntifada” çox güclü hərəkat idi, bütün fələstinlilər onu müdafiə edirdi. Dünya ictimaiyyətində də o böyük rəğbət qazanırdı. Hərəkatı yatırda bilməyən İsrail Britaniyanın ənənəvi metodunu istifadə etmək qərarına gəldi – “Parçala, hökm sür!” İsrail fələstinliləri həm ideoloji, həm də inzibati cəhətdən parçalamaq istəyirdi ki, müqavimət hərəkatı zəifləsin.
FƏTH-ə Yasir Ərəfat rəhbərlik edirdi. Bu təşkilat sosializm (sekulyar) ideologiyalı idi. HƏMAS isə radikal dini ideologiya əsasında qurulmuşdu. Diqqət edin ki, Qərb, xüsusən də Britaniya bütün müsəlman şərqində sekulyar hərəkatlar, partiyalar və hakimiyyətlərlə düşməndir, lakin radikal dini cərəyanları, təriqətləri dəstəkləyir. Niyə? Çünki onların vasitəsi (ideologiyası) ilə özünə sərf etməyən təşkilatları məhv etmək, lazım gələndə isə onların özlərini də dünyaya orta əsrlərin mürtəce qalıqları kimi göstərmək asandır.
Ardı var…
Asif ŞƏFƏQQƏTOV
Siyasi şərhçi